Tôi vẫn còn nợ Việt Nam
Tiến sĩ Chris Quach, Việt kiều Mỹ
Tiến sĩ Chris Quach, Việt kiều Mỹ, cho biết khi chọn về Việt Nam, ông chọn cống hiến chứ không đơn thuần chỉ là kinh doanh
Tiến sĩ Chris Quach, Việt kiều Mỹ, được đào tạo bài bản trong lĩnh vực kế toán, tài chính, ngân hàng. Ông đã tốt nghiệp Tiến sĩ Quản trị Kinh doanh tại Đại học Nam California (Mỹ). Trước khi về Việt Nam, ông có hơn 15 năm làm Giám đốc vùng, phụ trách lĩnh vực kinh doanh, tài chính của ngân hàng Lippo (Singapore) ở Mỹ
Tuy nhiên, khi quyết định về nước sinh sống và làm việc, ông chọn lĩnh vực dinh dưỡng để kinh doanh. Ông thành lập Công ty Dược 3A và được Abbott chọn làm nhà phân phối độc quyền sản phẩm sữa của Tập đoàn tại Việt Nam. Ông giải thích: “Khoảng năm 1993, số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy, tuổi thọ trung bình của người Việt chỉ 63 tuổi, 53% người Việt bị suy dinh dưỡng và Việt Nam là 1 trong 12 quốc gia có tỉ lệ chết yểu cao nhất thế giới. Những con số này thôi thúc tôi hãy trở về Việt Nam và chọn một sản phẩm dinh dưỡng để bắt đầu”
Làm sao để một công ty đa quốc gia của Mỹ lại chọn một người Việt làm nhà phân phối chỉ ngay sau khi mở cửa ?
Năm 1994, khi Mỹ tháo bỏ lệnh cấm vận, tôi quyết định phải về Việt Nam. Lúc đó, công việc của tôi tại Mỹ đang rất tốt, điều hành một ngân hàng thương mại của Singapore ở Mỹ với lượng giao dịch lên đến hàng triệu USD mỗi ngày. Tôi nộp hồ sơ khoảng 20 tập đoàn, công ty về lĩnh vực dược, dinh dưỡng của Mỹ để xin làm nhà phân phối cho sản phẩm của họ tại Việt Nam. Cuối cùng, có 6 công ty chọn tôi làm nhà phân phối, trong đó, có Abbott
Thật ra, ban đầu tôi quan tâm đến Tập đoàn Wyeth hơn, bởi đây là tập đoàn lớn đứng thứ ba ở Mỹ. Tuy nhiên, khi tham gia phỏng vấn tại Abbott, tôi được họ chọn và tôi đã đồng ý ngay bởi tôi có ấn tượng tốt với sản phẩm dinh dưỡng của tập đoàn này. Họ hỏi tôi mục đích tại thị trường Việt Nam là làm gì ? Tôi cho biết mình có lối suy nghĩ toàn cầu nhưng hành động mang tính địa phương
Tôi biết khá rõ thị trường sữa bột tại Việt Nam với các nhãn hàng Mejii (Nhật), Similac (Mỹ), Guigoz (Hà Lan), Dumex (Đức)… tại thị trường miền Nam Việt Nam trước năm 1975 thế nào, người tiêu dùng Việt đã yêu chuộng các sản phẩm này từ mấy mươi năm trước ra sao. Tôi nói bản thân muốn trở thành nhà tiếp thị tốt cho sản phẩm và giúp giảm chỉ số suy dinh dưỡng cho trẻ em Việt Nam xuống mức thấp nhất
Vậy chiến lược kinh doanh đầu tiên ông áp dụng tại thị trường Việt Nam là gì ?
Làm sao có thể bán ngay một sản phẩm với giá cao mà tại thời điểm đó, khi sữa chưa phải là mặt hàng người dân dễ tiếp cận ? Rất nhiều năm sau đó, chúng tôi hoạt động tại Việt Nam không chỉ bằng vai trò một nhà kinh doanh mà là nhà giáo dục. Chúng tôi mang nhiều tài liệu về dinh dưỡng, tổ chức các buổi hội thảo, mời các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu của Mỹ về Việt Nam nói chuyện với các y bác sĩ tại bệnh viện, trường đại học y dược
Đề tài chúng tôi đưa ra không chỉ là dinh dưỡng đầy đủ mà là cân bằng dinh dưỡng như thế nào. Có thể nói, những buổi hội thảo này như một luồng gió mới trong cộng đồng y tế Việt Nam tại thời điểm đó. Sản phẩm đầu tiên tôi mang về là sữa bột cho trẻ sinh thiếu tháng, sinh non và được tặng cho các bệnh viện phụ sản
Không nâng giá vào lúc thị trường sữa đều đồng loạt tăng, nhưng các nhà bán lẻ nhận xét, một số nhãn sữa của Công ty được tăng giá một cách lặng lẽ sau đó ?
Phản hồi của các nhà bán lẻ không sai, nhưng thực tế, việc không nâng giá vào thời điểm thị trường đang tăng khiến Công ty thiệt thòi hơn là lợi. Vì nếu chúng tôi tăng giá trong một thị trường đồng loạt tăng sẽ không bị nêu đích danh và người tiêu dùng dễ chấp nhận hơn khi đơn phương tăng giá một mình
Từ đầu năm đến nay, chúng tôi chỉ mới tăng giá 1 lần khoảng 7-9%. Cá nhân tôi nghĩ thế này, khi Chính phủ và cả người dân đang đặt quá nhiều lo lắng cho nền kinh tế đang suy thoái, ở vị trí của doanh nghiệp, việc kìm nén hoặc giảm lợi nhuận để giúp bình ổn thị trường, sâu xa hơn là bình ổn xã hội là điều hết sức cần thiết. Tôi nói điều này từ tâm của mình chứ không cần phải hoa mỹ gì cả, bởi khi chọn về Việt Nam, tôi chọn cống hiến
Quan điểm của ông về nhận xét giá sữa Việt Nam được xếp vào hàng cao nhất thế giới so với mặt bằng thu nhập?
Một khảo sát của Eurocham NFG vào đầu năm nay cho thấy, giá sữa trung bình tại Việt Nam ở mức thấp nhất trong khu vực châu Á. Chẳng hạn, thấp hơn Singapore 62%, thấp hơn Indonesia 74%, thấp hơn Malaysia 32%, thấp hơn Trung Quốc đến 93% và thấp hơn Thái Lan 21%. Ở vị trí một nhà kinh doanh, tôi có quan điểm “tiền nào của nấy” để làm chìa khóa mở thị trường này
Là nhà kinh doanh giỏi, bạn hãy biết mang sản phẩm chất lượng cao, tốt đến cho người tiêu dùng. Chính họ sẽ quyết định chọn bạn hay không chứ không nên áp đặt tư duy đây là đất nước nghèo, có mức thu nhập thấp, chỉ phù hợp sản phẩm hạng trung, kém chất lượng và có giá thấp mới thành công
Đó là tư duy đã lỗi thời và cảm tính. Thêm một ý nữa, chất lượng sản phẩm liên quan đến sức khỏe con người ở Mỹ phải được chứng nhận lâm sàn rất khắt khe trước khi được cấp giấy phép. Nhiều người thường gắn cái danh sữa ngoại với giá cao, nhưng tôi quan niệm, tiền nào của nấy. Không phải tự nhiên mà mỗi năm, tập đoàn chúng tôi đầu tư 2-3 tỉ USD để làm nghiên cứu và phát triển
Ngoài việc kinh doanh, ông vẫn còn tham gia giảng dạy tại các trường đại học trong 15 năm qua ?
(Cười) À, chuyện này cũng bình thường với một số trí thức Việt kiều. Tôi tham gia giảng dạy môn quản trị kinh doanh quốc tế, tài chính quốc tế cho lớp cao học và chiến lược marketing cho sinh viên năm thứ tư Đại học Kinh tế và Đại học Quốc tế TP.HCM, Hoa Sen... từ 15 năm qua. Điều tôi muốn được làm khi trở về là chia sẻ kiến thức kinh nghiệm của mình thật nhiều hơn với lớp trẻ, những bạn sinh viên chưa có điều kiện ra nước ngoài học chiến lược tiếp thị và quản trị học của thế giới
Ông gốc là người Hoa, khi còn ở Mỹ, ông có bao giờ chọn lựa giữa Trung Quốc và Việt Nam trong ngày trở về ?
Tôi sinh ra và lớn lên tại Việt Nam. Tôi uống nguồn sữa của mẹ Việt Nam, tôi ăn hạt gạo đầu đời cũng được trồng trên đất mẹ Việt Nam. Tôi nói vậy, bạn sẽ cho rằng tôi hơi “sến” phải không ? Nhưng tất cả đó là sự thật và với quốc gia này, tôi thấy mình còn nợ nhiều
Đi dạy coi như việc trả nợ quê nhà và cho đến lúc này, tôi nghĩ mình vẫn còn nợ nần quê mẹ nhiều lắm. Hơn nữa, trong 3 yếu tố để dẫn đến thành công là “thiên thời địa lợi nhân hòa”, nếu không về Việt Nam, tôi sẽ thiếu yếu tố “nhân hòa” để thành công
Hằng Nga 
